ਉੱਤਰ:- ਸਹੀ।

ਉੱਤਰ:- ਸਹੀ।

ਉੱਤਰ:- ਸਹੀ।

ਉੱਤਰ:- ਸਹੀ।

ਉੱਤਰ:- ਗਲਤ।

ਉੱਤਰ:- ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ "ਨੈੱਟਵਰਕ ਆਫ ਨੈੱਟਵਰਕਸ" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਾਨੂੰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਧਨ ਦੀ ਕਾਫੀ ਬੱਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਖੋਜ ਸੰਨ 1969 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਐਡਵਾਂਸ ਰਿਸਰਚ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਏਜੰਸੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਫੌਜ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਸਾਲ 1979 ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 15 ਅਗਸਤ 1995 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਸੰਚਾਰ ਕੰਪਨੀ ਵੀ.ਐੱਸ.ਐੱਨ.ਐੱਲ (ਵਿਦੇਸ਼ ਸੰਚਾਰ ਨਿਗਮ ਲਿਮਟਿਡ) ਦੁਆਰਾ ਚਾਰ ਮਹਾਂਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਉੱਤਰ:- ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੇਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟ (ਪਾਠ ਸਮੱਗਰੀ) ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਆਦਿ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੈੱਬ-ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਜਾਂ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਸਰਫਿੰਗ ਤੋਂ ਭਾਵ ਇੰਨਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣਾਂ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਨੈੱਟ ਸਰਫਿੰਗ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਦੇ ਪਤਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਪਤਾ ਭਰ ਕੇ ਐਂਟਰ ਕੀਅ ਦਬਾਉਣ ਨਾਲ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਚਾਰ ਸਰਚ ਇੰਜਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠਾਂ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ: -

1. www.google.co.in
2. www.hotbot.com
3. www.khoj.com
4. www.altavista.com

ਉੱਤਰ:- ਮੋਡਮ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਹੈ - ਮਾਡੂਲੇਟਰ ਡੀਮਾਡੂਲੇਟਰ। ਇਹ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਉਪਕਰਨ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਐਨਾਲਾਗ ਸਿਗਨਲ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਸਿਗਨਲ ਨੂੰ ਐਨਾਲਾਗ ਸਿਗਨਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ। ਇਹ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦ ਹਨ - ਇੰਟਰਨਲ ਅਤੇ ਐਕਸਟਰਨਲ।

ਉੱਤਰ:- ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਜਾਂ ਵੈੱਬ-ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੁੱਝ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਹਨ; ਗੂਗਲ ਕ੍ਰੋਮ (Google Chrome), ਮੋਜ਼ਿਲਾ ਫਾਇਰਫੌਕਸ (Mozilla Firefox) ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ (Internet Explorer)।

ਉੱਤਰ:- ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਵਿੱਚ ਫਾਰਵਰਡ ਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੁੜ ਤੋਂ ਉਸ ਵੈੱਬਪੇਜ ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਯੂਜ਼ਰ ਬੈਕ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਪਿਛਲੇ ਪੇਜ ਤੇ ਆਇਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਖੋਲ੍ਹੇ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਦਾ ਪਤਾ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਭਰਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ, ਪਰ ਫਾਰਵਰਡ ਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਦੋਂ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਕ ਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ।

ਉੱਤਰ:- ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਵਿੱਚ ਐਡਰੈੱਸ ਬਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖੋਲ੍ਹੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਪਤਾ ਭਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੋਲ੍ਹੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਪਤਾ ਭਰ ਕੇ ਗੋ (Go) ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕੀਬੋਰਡ ਤੋਂ ਐਂਟਰ ਕੀਅ ਦਬਾਉਣ ਨਾਲ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਈ-ਮੇਲ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਤੇ ਦੀ ਆਮ ਬਣਤਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ; Username@Host । ਇਸ ਪਤੇ ਦੇ ਦੋ ਭਾਗ ਹਨ:-

1. ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾਮ (Username)
2. ਹੋਸਟ ਦਾ ਨਾਮ (Host)

       ਇੱਥੇ ਹੋਸਟ ਜਾਂ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਈ-ਮੇਲ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲਾ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ajay@smartstudies.in ਵਿੱਚ ajay ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ smartstudies.in ਈ-ਮੇਲ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਾਇਰਸ ਕੁਝ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਆਮ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਘਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਧਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਫਾਈਲਾਂ ਜਾਂ ਫੋਲਡਰਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈਡ (ਛੁਪਾਉਣਾ)ਜਾਂ ਡਿਲੀਟ (ਮਿਟਾਉਣਾ) ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਸਪੀਡ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਸੂਚਨਾ ਦਾ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਤਾਂ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਇਨਫੈਕਟਿਡ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਜਾਂ ਮੀਡਿਆ (ਪੈਨ ਡਰਾਈਵ, ਮੈਮਰੀ ਕਾਰਡ ਆਦਿ) ਤੋਂ ਫੈਲਦੇ ਹਨ।

ਉੱਤਰ:- ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਾਨੂੰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ: -

1. ਈ-ਮੇਲ:- ਇਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਹੈ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਮੇਲ। ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਸਤਾ, ਵਧੀਆ ਤੇ ਤੇਜ਼ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋਨਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ ਪਤੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
2. ਵੈੱਬਸਾਈਟ - ਵੈੱਬ ਪੰਨਿਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੂਚਨਾ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਸਸਤਾ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੈੱਬ ਪੇਜਾਂ ਦੇ ਰੁਪ ਵਿੱਚ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
3. ਸਰਚ ਇੰਜਣ - ਸਰਚ ਇੰਜਣ ਆਮ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਕੰਮ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਉਪਲੱਭਦ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
4. ਚੈਟਿੰਗ - ਚੈਟਿੰਗ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ, ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਾ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਅਸੀਂ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਜਾਂ ਅਨਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ
5. ਵਾਇਸ ਚੈਟਿੰਗ - ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਮਿੱਤਰਾਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਟੈਲੀਫੋਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
6. ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ - ਇਹ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੈਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਆਡੀਓ ਅਤੇ ਵੀਡਿਓ ਡਾਟਾ ਸੰਚਾਰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਂਵਾਂ ਤੇ ਬੈਠੇ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕਾਨਫਰੰਸ (ਮੀਟਿੰਗ/ ਗੱਲਬਾਤ) ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ।
7. ਈ-ਕਮਰਸ - ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੁਆਰਾ ਬਿਨਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਜਾਏ ਹੀ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹੋ।
8. ਸਰਫਿੰਗ - ਸਰਫਿੰਗ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕੰਮ ਕਰਨਾ।

ਉੱਤਰ:- ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਰੇਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ ਪਤਾ (IP Address) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ 192.168.001.125 ਇੱਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ ਪਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਔਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਡੋਮੇਨ ਨੇਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਡੋਮੇਨ ਨੇਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜੋ ਇੰਨਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਦੇ ਹੋਸਟਨੇਮ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ ਪਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹੋਸਟਨੇਮ ਸਾਡੇ ਲਈ ਯਾਦ ਰੱਖਣੇ ਅਸਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ smartstudies.in, pseb.ac.in ਆਦਿ।

ਉੱਤਰ:- ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਦੀ ਵਿੰਡੋ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਗ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ: -

1. ਟਾਇਟਲ ਬਾਰ (Title Bar): ਟਾਇਟਲ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਦਾ ਆਇਕਾਨ ਖੋਲ੍ਹੀ ਗਈ ਸਾਈਟ ਜਾਂ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਮਿਨੀਮਾਈਜ਼/ਰੀਸਟੋਰ/ਮੈਕਸੀਮਾਈਜ਼ ਅਤੇ ਕਲੋਜ਼ ਬਟਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
2. ਮੀਨੂੰ ਬਾਰ(Menu Bar): ਮੀਨੂੰ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੀਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਾਈਲ, ਐਡਿਟ, ਵਿਊ, ਫੇਵਰਟਸ, ਟੂਲ ਅਤੇ ਹੈਲਪ ਆਦਿ।
3. ਸਟੈਂਡਰਡ ਟੂਲ ਬਾਰ(Standard Toolbar): ਇਸ ਬਾਰ ਉੱਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੂਲਜ਼ ਬਟਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ: -
   1. ਬੈਕ (Back): ਇਸ ਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੋਲ੍ਹੇ ਹੋਏ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਤੇ ਮੁੜ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
   2. ਫਾਰਵਰਡ (Forward): ਬੈਕ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ ਅੱਗੇ ਵਾਲੇ ਵੈੱਬ ਪੇਜ਼ ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਫਾਰਵਰਡ ਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
   3. ਸਟੋਪ (Stop): ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਈਟ ਦੀ ਲੋਡਿੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
   4. ਰਿਫਰੈਸ਼ (Refresh): ਸਾਈਟ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਜਾਂ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਰਿਫਰੈਸ਼ ਬਟਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
   5. ਹੋਮ (Home): ਇਸ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਹੋਮ ਪੇਜ ਤੇ ਪਹੂੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
   6. ਫੇਵਰਟਸ (Favorites): ਖਾਸ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਦੇ ਪਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਫੇਵਰਟਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਦੇ ਪਤੇ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਭਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ।
   7. ਹਿਸਟਰੀ (History): ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਹਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਿਸਟਰੀ ਬਟਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਫਾਈਲਾਂ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
   8. ਮੇਲ (Mail): ਇਸ ਬਟਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
   9. ਪ੍ਰਿੰਟ (Print): ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
   10. ਐਡਿਟ (Edit): ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਐਡਿਟ ਟੂਲ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
   11. ਐਡਰੈਸ ਬਾਰ (Address Bar): ਐਡਰੈਸ ਬਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖੋਲ੍ਹੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਐਡਰੈੱਸ ਭਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਐਡਰੈੱਸ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੋ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਈ-ਮੇਲ:- ਇਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਹੈ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਮੇਲ। ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਸਤਾ, ਵਧੀਆ ਤੇ ਤੇਜ਼ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਸਾਨ ਹੈ।
      ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਈ-ਮੇਲ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਤੇ ਦੀ ਆਮ ਬਣਤਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ; Username@Host । ਇਸ ਪਤੇ ਦੇ ਦੋ ਭਾਗ ਹਨ:-

1. ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾਮ (Username)
2. ਹੋਸਟ ਦਾ ਨਾਮ (Host)

     ਇੱਥੇ ਹੋਸਟ ਜਾਂ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਈ-ਮੇਲ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲਾ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ piyush@smartstudies.in ਵਿੱਚ piyush ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ smartstudies.in ਈ-ਮੇਲ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਹੈ।

ਉੱਤਰ:- ਈ-ਮੇਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਜਾਂ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਈ-ਮੇਲ ਪਤੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਵੈੱਬ ਸਾਈਟ ਖੋਲ੍ਹੋ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਈ-ਮੇਲ ਪਤਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ piyush@yahoo.com, www.yahoo.com ਨਾਮ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਈ-ਮੇਲ ਪਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੇ ਸਟੈੱਪ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ: -

1. ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਦੀ ਐਡਰੈੱਸ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਾ ਪਤਾ (www.yahoo.com) ਭਰੋ ਅਤੇ ਐਂਟਰ ਕੀਅ ਦਬਾਓ। ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗੀ।
2. ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਮੇਲ (Mail) ਨਾਂ ਦੇ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੈੱਬ ਪੇਜ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗਾ।
3. ਈ-ਮੇਲ ਆਈ.ਡੀ. (Email ID) ਅਤੇ ਪਾਸਵਰਡ (Password) ਭਰੋ ਅਤੇ ਸਾਈਨ-ਇਨ (Sign in) ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਈ-ਮੇਲ ਪਤੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਈ-ਮੇਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਂ ਚੈੱਕ ਕਰਨਾ: -

1. ਯਾਹੂ ਮੇਲ ਦੇ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਇਨਬਾਕਸ (Inbox) ਜਾਂ ਚੈੱਕ ਮੇਲ (Check Mail) ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੇਜ਼ ਖੁਲ੍ਹੇਗਾ ਜੋ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਈ-ਮੇਲਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗਾ।
2. ਈ-ਮੇਲ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਈ-ਮੇਲ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ (Subject) ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਈ-ਮੇਲ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗੀ।

ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜਣ ਦੇ ਸਟੈੱਪ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ: -

1. ਕੰਪੋਜ਼ (Compose) ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੇਜ ਖੁੱਲ੍ਹੇਗਾ।
2. ਇਸ ਵਿੱਚ ਈ-ਮੇਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਾ ਈ-ਮੇਲ ਪਤਾ, ਵਿਸ਼ਾ (Subject) ਅਤੇ ਸੁਨੇਹਾ (Message) ਟਾਈਪ ਕਰੋ।
3. ਸੈਂਡ (Send) ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਸੁਨੇਹਾ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ ਜੋ ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੇਗਾ।

ਉੱਤਰ:- ਜੇਕਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕੁਝ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ: -

1. ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਅਜੀਬ ਜਾਂ ਅਨਚਾਹੇ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਦਾ ਆਉਣਾ।
2. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਜਾਂ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵਾਧਾ ਹੋਣਾ।
3. ਸਮੁੱਚੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਧੀਮੀ ਪੈ ਜਾਣਾ।
4. ਅਚਾਨਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਜਾਂ ਸਿਸਟਮ ਫਾਈਲਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਦਲ ਜਾਣਾ।
5. ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿਚਲੀਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਜਾਂ ਫੋਲਡਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਉਣਾ।
6. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਾਂ ਡਾਟਾ ਫਾਈਲਾਂ ਦਾ ਡੀਲੀਟ ਜਾਂ ਕਰੱਪਟ ਹੋ ਜਾਣਾ।
7. ਕੰਪਿਊਟਰ ਉੱਤੇ ਰੈੱਡ ਇੰਡੀਕੇਟਰ (ਲਾਈਟ) ਜਾਂ ਹਾਰਡ ਡਿਸਕ ਦੀ ਛੋਟੀ ਬੱਤੀ ਦਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਜਗਣਾ ਜਾਂ ਜਗਦੇ ਬੁਝਦੇ ਰਹਿਣਾ।
8. ਕੁਝ ਨਵੀਂਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਜਾਂ ਫੋਲਡਰਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਣ ਜਾਣਾ।
9. ਸਿਸਟਮ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੋਸੈਸਜ਼ ਦਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਚੱਲਣਾ ਜਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਣਾ।
10. ਅਣਚਾਹੀਆਂ ਜਾਂ ਅਣਪਛਾਤੀਆਂ ਪ੍ਰੋਸੈਸਜ਼ ਦਾ ਚਲਦੇ ਪਾਇਆ ਜਾਣਾ।
11. ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਕਿਸੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਆਦਿ ਦਾ ਖੁਲ੍ਹਣਾ ਜਾਂ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਖੋਲ੍ਹਿਆਂ ਹੀ ਇੰਨਟਨੈੱਟ ਤੇ ਡਾਟਾ ਟਰਾਂਸਫਰ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਡਾਟਾ ਅਪਲੋਡ ਹੋਣਾ ਆਦਿ।